Kαλλιτέχνης

Ο καλλιτέχνης είναι ο δημιουργός ωραίων πραγμάτων.
Σκοπός της τέχνης είναι να αποκαλύπτει τον εαυτό της και να κρύβει τον καλλιτέχνη.
Κριτικός είναι αυτός που μπορεί να μεταφράζει με έναν άλλο τρόπο ή σ'ένα νέο υλικό την εντύπωση που του δημιουργούν τα ωραία πράγματα.
Η υψηλότερη, όπως και η κατώτερη μορφή τέχνης είναι η αυτοβιογραφία.
Εκείνοι που βρίσκουν άσχημα νοήματα σε ωραία πράγματα είναι διεφθαρμένοι χωρίς να είναι γοητευτικοί. Αυτό είναι κακό.
Εκείνοι που βρίσκουν ωραία νοήματα σε ωραία πράγματα είναι οι καλλιεργημένοι. Γι? αυτούς υπάρχει ελπίδα.
Υπάρχουν οι εκλεκτοί για τους οποίους τα ωραία πράγματα σημαίνουν μόνο Ομορφιά.
Δεν υπάρχουν ηθικά ή ανήθικα βιβλία. Τα βιβλία είναι καλογραμμένα ή κακογραμμένα. Αυτό είναι όλο.
Η ηθική ζωή του ανθρώπου αποτελεί μέρος του υλικού που χρησιμοποιεί ο καλλιτέχνης, αλλά η ηθικότητα της τέχνης συνίσταται στην τέλεια χρήση ενός μέσου που δεν είναι τέλειο.
Κανένας καλλιτέχνης δεν επιθυμεί να αποδείξει κάτι. Ακόμη και τα πράγματα που είναι αληθινά, μπορούν να αποδειχτούν.
Κανένας καλλιτέχνης δεν έχει ηθικές συμπάθειες. Μια ηθικά συμπάθεια σ?έναν καλλιτέχνη αποτελεί ασυγχώρητη επιτήδευση ύφους.
Ένας καλλιτέχνης δεν μπορεί ποτέ να είναι νοσηρός. Ο καλλιτέχνης μπορεί να εκφράσει τα πάντα.
Η σκέψη και η γλώσσα είναι για τον καλλιτέχνη εργαλεία για την τέχνη του.
Η κακία και η αρετή είναι για τον καλλιτέχνη υλικό για την τέχνη του.
Από την άποψη της μορφής, ο τύπος για όλες τις τέχνες είναι η τέχνη της μουσικής. Από την άποψη του αισθήματος, πρότυπο είναι η τέχνη του ηθοποιού.
Όλη η τέχνη είναι συγχρόνως επιφάνεια και σύμβολο.
Εκείνοι που προχωρούν πέρα από την επιφάνεια το κάνουν με δικό τους κίνδυνο.
Εκείνοι που διαβάζουν το σύμβολο, το κάνουν με δικό τους κίνδυνο.
Είναι ο θεατής, και όχι η ζωή, αυτό που αντικαθρεφτίζει στην πραγματικότητα η τέχνη.
Ο διχασμός των απόψεων πάνω σ?ένα έργο τέχνης δείχνει ότι το έργο είναι νέο, πολυσύνθετο και σφριγυλό.
Όταν οι κριτικοί διαφωνούν, ο καλλιτέχνης βρίσκεται σε συμφωνία με τον εαυτό του.
Μπορούμε να συγχωρήσουμε έναν άνθρωπο γιατί έκανε ένα χρήσιμο πράγμα στο βαθμό που δεν το θαυμάζει. Η μόνη δικαιολογία όμως για να κάνει κάποιος ένα άχρηστο πράγμα είναι ότι το θαυμάζει απεριόριστα.

Όλη η τέχνη είναι εντελώς άχρηστη.

Όσκαρ Ουαϊλντ - Πρόλογος Το Πορτραίτο του Ντόριαν Γκρέυ

H σκύλευση της μνήμης

Με μεγάλη δυσφορία(ειμαί βέβαιος) υποδέχθηκαν την είδηση της σύλληψης του φερόμενου ως δολοφόνου του Νίκου Σεργιανόπουλου οι επιτελείς των, κατ'ευφημισμόν, δελτίων ειδήσεων.Άφου επιδόθηκαν επι 2 μήνες σε ανηλεή κανιβαλισμό της προσωπικής ζωής του θανόντος,προβάλλοντας ολημερίς και ολονυχτίς ανατριχιαστικές λεπτομέρειες που όλες αφορούσαν τις σεξουαλικές προτιμήσεις του,αφού ασέλγησαν πάνω από το πτώμα του την ημέρα της κηδείας του τοποθετώντας παντού κάμερες και μικρόφώνα μην τυχόν και τους ξεφύγει η οδύνη του πλήθους και των συγγενών,έρχεται τώρα η σύλληψη του δράστη για να ολοκληρώσει τη δίψα της τηλεόρασης για κλειδαρότρυπα και αίμα.Επειδή ολοί νοιώθουν πως η ιστορία αυτή σιγά-σιγά τελειώνει,δίνουν ένα ακόμη γύρο ελπίζοντας στο μεγάλο φινάλε.
Αυτό που συνέβη,με αφορμή τη δολοφονία ενός γνωστού ηθοποιού ο οποίος ηταν δημιούργημα της τηλεόρασης,μας κάνει να αναρωτηθούμε κάποια πράγματα γύρω από τη δύναμη τών μέσων.Η τηλεόραση χάρισε στον εκλιπόντα φήμη,δόξα,δυνατότητα κοινωνικής αναγνώρισης και καταξίωσης.Το αντίτιμο όμως που κλήθηκε να καταβάλλει αποδείχθηκε δυσβάσταχτο.Η ίδια η τηλεόραση εισέπραξε στο πολλαπλάσιο με το θάνατο του,παίρνοντας πίσω όσα του έδωσε ακόμη περισσότερα.Και αυτή η θλιβερή συλλογιστική είναι η πραγματικότητα.Με απλά λόγια,η τηλεόραση έχει δικαιώματα πάνω στα δημιουργηματά της ακόμα και με το θάνατο τους.Και γιά όσο καιρό αυτό θα τις αποφέρει κέρδη.Όταν θα σταματήσουν τα κέρδη,τα τηλεοπτικά δημιουργήματα(νεκρά και ζωντανά) θα καταδικάστουν στη λήθη.Θα ξεχαστούν γρήγορα,γιατί θα τους έχουν ξεχάσει αυτοί που τους ανέδειξαν...

Θυσία σε βρώμικο βωμό...

Τραγωδία στο Πέραμα...2 νεκροί και 7 αγνοούμενοι από έκρηξη σε δεξαμενόπλοιο.Η είδηση και μόνο θα έπρεπε να μας σοκαρεί και να μας προκαλεί θλίψη.Είναι όμως μια είδηση που θα περάσει στα ψιλά και θα ξεχαστεί γρήγορα γιατί εκεί ο θάνατος είναι οικείος,είναι φαινόμενο καθημερινό.Εκεί οι άνθρωποι τον αντιμετωπίζουν σαν αναγκαίο ρίσκο για την επιβίωση τους.Εδώ και πολλά χρόνια,ανά τακτά χρονικά διαστήματα,το Πέραμα μας κάνει αισθητή την παρουσία του μέσα από τραγωδίες.Τό διαρκές έγκλημα που συντελείται εκεί φαίνεται πως ΑΚΟΜΑ αφήνει αδιάφορους όλους μας και όχι μόνο τους αρμοδίους.Δεν μπορώ πραγματικά να θυμηθώ πόσες φορές έχω ακούσει γιά τα ελλειπή μέτρα ασφαλείας και γιά τις άθλιες συνθήκες μέσα στις οποίες αναγκάζονται να δουλεύουν αυτοί οι άνθρωποι.Φυσικά,η έννοια "άνθρωπος" εκλαμβάνεται διαφορετικά από τους στυγνούς καπιταλιστές της φιλελεύθερης οικονομίας.Για αυτούς,δεν υπάρχουν άνθρωποι με σάρκα και αίμα πού πόνουν,υποφέρουν,πεινάνε,διψάνε,κλαίνε,μοχθούν,παλεύουν για τήν ίδια τούς τη ζωή. Γι'αυτούς υπάρχουν μόνο ψυχροί αριθμοί,κέρδη,υπερκέρδη και άλλα συναφή.Δέν είσαι για εκείνους τίποτα περισσότερο παρά αναλώσιμο υλικό στη κρεατομηχανή του κέρδους,γι'αυτό και σέ στέλνουν με ευκολία στό θάνατο.Δέν έχείς πρόσωπο,οντότητα.Είσαι μιά εμψύχη μηχανή που αν στάθει τυχερή μπορεί και να τη γλιτώσει.
Όπως πάντα σε τέτοιες περιπτώσεις,σύσσωμος ο πολιτικός κόσμος θα βγεί να εκφράσει τη θλίψη του και την οργή του για τον άδικο χαμό των εργατών,θα ζητηθούν ευθύνες και πάμε για άλλα.(Μίλαμε φυσικά για τον ίδιο πολιτικό κόσμο που ανοίγει τα πόδια του κάθε τόσο στους μεγαλοβιομήχανους,με φοροαπαλλαγές,διευκολύνσεις και άλλα τινά).Σέ κανένα σοβαρό Κράτος της Ευρώπης δέν θα τολμούσαν να αφήνουν τους εργάτες τους να δουλεύουν σε τόσο άθλιες συνθήκες.Και εκεί τά κέρδη επιζητούν.Αλλά με κάποια αυτονόητα μέτρα προστασίας.Εδώ,στο κατ'επίφασιν κράτος που λέγεται Ελλάδα,οι εργάτες δουλευούν παίζοντας τη ζωή τους κορόνα-γράμματα.Αυτό που με ενοχλεί βέβαια περισσότερο από όλα είναι η αδιαφορία του κόσμου.Όλοι γνωρίζουν τι συμβαίνει αλλά κανείς δεν μιλάει γι'αυτό.Γιατί απλούστατα δέν μας αφορά.Αφορά άλλους.Άς βγάλουν αυτοί τα κάστανα απο τη φωτιά.Αυτή η κοινωνική αδιαφορία είναι που με θλίβει.Τι να περιμένει κανείς από ένα λαό που έχει λοβοτομηθεί από τα μέσα μαζικής εξημέρωσης(που λέει και ο Τζιμάκος) και είναι κλείσμενος μέσα στα τσιμεντένια του σπιρτόκουτα?
Θά ξεχαστεί και αυτή η τραγωδία.Και την επόμενη φορά(γιατί ειναί βέβαιο πως θα υπάρξει),το μόνο που θα αλλάξει θα είναι οι αριθμοί των νεκρών και τών αγνοουμένων.Αυτών δηλαδή που θυσιάζονται σε βρώμικο βωμό...

Ασκητική

-Ερχόμαστε από μια σκοτεινή άβυσσο. Καταλήγουμε σε μια σκοτεινή άβυσσο. Το μεταξύ φωτεινό διάστημα το λέμε Ζωή
-Ευτύς ως γεννηθούμε, αρχίζει κι η επιστροφή, ταυτόχρονα το ξεκίνημα και ο γυρισμός. Κάθε στιγμή πεθαίνουμε. Γι' αυτό πολλοί διαλάλησαν: Σκοπός της ζωής είναι ο θάνατος.
-Μα κι ευτύς ως γεννηθούμε, αρχίζει κι η προσπάθεια να δημιουργήσουμε, να συνθέσουμε, να κάμουμε την ύλη ζωή. Κάθε στιγμή γεννιούμαστε. Γι' αυτό πολλοί διαλάλησαν: Σκοπός της εφήμερης ζωής είναι η αθανασία.
-Στα πρόσκαιρα ζωντανά σώματα τα δύο τούτα ρέματα παλεύουν: α) ο ανήφορος προς τη σύνθεση, προς τη ζωή, προς την αθανασία β) ο κατήφορος, προς την αποσύνθεση, προς την ύλη, προς το θάνατο.
-Και τα δύο ρέματα πηγάζουν από τα έγκατα της αρχέγονης ουσίας. Στην αρχή η ζωή ξαφνιάζει, σαν παράνομη φαίνεται, σαν παρά φύση, σαν εφήμερη αντίδραση στις σκοτεινές αιώνιες πηγές. Μα βαθύτερα νιώθουμε: η Ζωή είναι κι αυτή άναρχη, ακατάλυτη φορά του Σύμπαντου.
-Αλλιώς, πούθε η περανθρώπινη δύναμη που μας σφεντονίζει από το αγέννητο στο γεννητό και μας γκαρδιώνει -φυτά, ζώα, ανθρώπους- στον αγώνα; Και τα δύο αντίδρομα ρέματα είναι άγια
-Χρέος μας λοιπόν να συλλάβουμε τ' όραμα που χωράει κι εναρμονίζει τις δυο τεράστιες τούτες άναρχες, ακατάλυτες ορμές, και με τ' όραμα τούτο να ρυθμίσουμε το στοχασμό μας και την πράξη

Νίκος Καζαντζάκης